Het microbioom van de oermens.

IJsmummie Ötzi geeft weer belangrijke kennis over de darmflora van de oermens.

De moderne westerse lifestyle is een bedreiging voor het microbioom, de darmbacteriën. Nieuw onderzoek van de universiteit van Trento op ijsmummie Ötzi bewijst dit.
De darmflora van Ötzi bevat dezelfde soorten bacteriën die mensen nu minder in hun darmflora hebben. De uitputting van het microbioom kan gerelateerd worden aan de toename van allergieën, obesitas, auto-immuunziekten en ziekten in het spijsverteringssysteem.

Darmflora van oermens

Het intestinale microbioom is een delicaat ecosysteem gemaakt van vele miljarden micro-organismen, vooral bacteriën, die het immuunsysteem ondersteunen. Het microbioom beschermt ons dus tegen virussen en pathogenen (ziek makende bacteriën). De bacteriën in de darmen helpen ons ook om nutriënten op te nemen en om energie, vitaminen en hormonen te produceren.

De darmflora van oermens Otzi

Het industrialisatie-proces in de Westere landen heeft een grote impact gehad op het continent. Deze verandering is bevestigd met een studie naar de bacteriën die zijn aangetroffen in de ingewanden van ijsmummie Ötzi. Deze mummie werd al in 1991 gevonden op de grens van Italië en Oostenrijk. Wetenschappers van Eurac Research hebben samples van Ötzi’s bacteriën bestudeerd. Hiermee bevestigden zij de bevindingen van onderzoekers van de Universiteit van Trento die een analyse hebben gemaakt van de darmflora van 6500 personen vanuit de hele wereld.

Microbioom en gezondheid

Vorige gepubliceerde studies van de Trento Universiteit hebben aangetoond dat er een relatie is tussen de samenstelling van het microbioom (in Westerse landen) en;

  • obesitas,
  • auto-immuunziekten,
  • spijsverteringsklachten
  • spijsverterings-ziekten,
  • allergieën
  • andere complexe aandoeningen.

In de studie die werd gepubliceerd in Cell Host & Microbe, lieten de onderzoekers van Cibio van de University of Trento en Eurac in Bolzano/Bozen zien dat de verschillen in het microbioom ligt in de afname van bepaalde soorten (stammen) bacteriën. Bijvoorbeeld de bacteriën die complexe plantaardige vezels verteren in de darmen.

Dit zou veroorzaakt kunnen worden door veranderingen in het dieet dat nu veel meer vet bevat en veel minder vezels. Bovendien is er de invloed van: een inactieve lifestyle, verstedelijking, hygiëne en het wijdverspreide gebruik van antibiotica en andere medicatie. Deze veranderingen hebben ons leven veiliger gemaakt maar het verstoort de delicate balans in het darm-microbioom.

Het EURAC onderzoek

De onderzoekers van Eurac richtte zich op de darmflora van de ijsmummie. De onderzoekers in Trento op de darmflora van mensen uit Tanzania en Ghana, die zijn niet gewend aan bewerkte voeding en hebben niet de hygiëne-regels van Europeanen, ook hun lifestyle is actiever.

De studie keek vooral naar de Prevotella copri, een microob die ook bij 30% van de Europeanen voorkomt. De P. copri bestaat uit vier stammen. Deze 4 stammen zijn sterk afgenomen bij Europeanen in vergelijking met de ijsmummie en met 1000 jaar oude samples uit Mexico. Genetisch gezien zijn de lichamen nauwelijks veranderd, de samenstelling van het microbioom wel.

Het onderzoek laat zien dat de stammen afnamen in de loop der tijd door lifestyle, dieet, activiteit, hygiëne en verstedelijking (industrialisatie). De relatie tussen evolutie en de ontwikkeling van het microbioom is een onderwerp van onderzoek waar nog maar weinig gedaan is, maar waar veel te leren en te vinden valt.

Bronnen:

  • Artikel in de NRC over Ötzi de ijsmummie
  • Wil je meer weten over ijsmummie Ötzi? Er is een speciaal museum voor hem ingericht in Italië. Dit is de website van het museum https://www.zuid-tirol-dolomieten.nl/activiteiten-bezienswaardigheden/oetzi/

Meer over voedings van oermensen, het paleo-dieet en het verhoogde risico op hart- en vaat-ziekten.

Ötzi ligt nu in het Nederlandse Museon in Den Haag: van zaterdag 5 Oktober tot 6 September 2020.