Is obesitas een ziekte

Is obesitas een ziekte? Meer dan de helft van volwassenen Nederlanders is te zwaar. Wetenschappers in discussie over de voordelen en nadelen om obesitas een ziekte te noemen. Een artikel uit het BMJ.

Obesitas een ziekte of niet?

Meer dan de helft van de volwassen Nederlanders is te zwaar. In 2018 had 50,2% van de Nederlanders van 18 jaar en ouder matig of ernstig overgewicht. In totaal heeft 15,0% van de Nederlanders van 18 jaar en ouder obesitas. Het percentage jongeren van 12 tot 18 jaar met overgewicht en obesitas is significant gestegen, De verwachtingen over het percentage obese mensen zjjn somber. De vraag rijst: Is obesitas een ziekte ?

Experts uit de UK in discussie in het vakbal BMJ

Obesitas, overgewicht in de vorm van teveel opeslagen lichaamsvet heeft nadelige gevolgen voor de gezondheid. Volgens deze formulering is obesitas een ziekte. (Professor John Wilding van de University of Liverpool en Vicky Mooney, van de European Coalition for People living with Obesity (ECPO).

Obesitas is aangeboren?

Deze wetenschappers geven aan dat 200 genen uit de hersenen en het vetweefsel het gewicht beïnvloeden. “Dus lichaamsgewicht, de vetverdeling over het lichaam en het risico op complicaties worden door de menselijke biologie beïnvloedt. Het is niet de fout van een individu dat hij of zij obesitas ontwikkeld.

Obesitas door genen, omgeving of eigen schuld?

De discussie is dat de recente een snelle groei in obesitas niet wordt veroorzaakt door genen maar door een veranderde omgeving. Onder omgeving wordt verstaan de beschikbaarheid van voeding, de prijs van voeding, de fysieke omgeving van mensen en de sociale invloed.

Een wijdverspreid idee is dat obesitas “eigen schuld” is en dat het volledig de verantwoordelijkheid van een individu is om er iets aan te doen. Dit terwijl de artsen, therapeuten en andere professionals slecht geïnformeerd zijn over de complexiteit van obesitas en de wensen van de patiënt met obesitas.

Als obesitas als chronische ziekte, met ernstige complicaties wordt erkend in plaats van een verkeerde lifestyle zou dit helpen om bovenstaand stigma te veranderen en om de discriminatie van obese mensen te verminderen vinden de wetenschappers. Er is geen overeenstemming om een groot deel van de bevolking te labelen als patiënt omdat dit de eigen verantwoordelijkheid wegneemt en de wachtkamers doet volstromen. Dit terwijl normale ziekten zoals hoge bloeddruk en diabetes mensen vragen om wel in aktie te komen.

De wetenschappers suggereren dat de meeste mensen met obesitas uiteindelijk complicaties zullen ontwikkelen en dat je kunt stellen dat zonder complicaties obese mensen niet ziek zijn. Als we obesitas niet als ziekte gaan zien zullen we de stijgende trend in deze epidemie niet kunnen keren is de conclusie.

Ziekte is een vaag begrip

Dr Richard Pile, een arts met een “special interest in cardiology and Clinical Lead for Prevention for Herts Valleys Clinical Commissioning Group”, stelt dat deze visie zou kunnen leiden tot negatieve gevolgen voor individuen en de maatschappij. Hij gelooft dat de definitie in het woordenboek van het begrip “ziekte” zo vaag is dat bijna alles geklassificeerd kan worden als ziekte. We moeten ons niet afvragen of wij obesitas kunnen genezen maar of en in hoeverre we iets moeten doen.

Als het label “ziekte” op obesitas geen “bijwerking” zou hebben maakt het niets uit. Maar het label ziekte heeft als risico dat de autonomie van mensen en de belangrijke intrinsieke motivatie, die noodzakelijk is voor verandering, afneemt.

Er is en belangrijk psychologisch verschil tussen obesitas als risicofactor waar je een bepaalde verantwoordelijkheid voor hebt of obesitas als ziekte waarbij de verantwoordelijkheid wordt overgedragen aan professionals.

Obesitas is complex

Obesitas als ziekte benoemen is niet in het belang van patiënten, het is goed voor behandelaars en de pharmaceutische industrie als verzekeraars klinische behandeling promoten met medicijnen en operaties.

Zelfbeschikking is de sleutel voor verandering. We moeten erkennen dat de oorzaak van obesitas voor de meeste mensen ligt in de sociale omgeving en daar moet ook de oplossing in gevonden worden. Oplossingen als mensen elkaar ontmoeten, als ze boodschappen doen, als ze koken en eten, als ze bewegen die resulteren tesamen uiteindelijk in een hoger welzijn en minder obesitas als bijwerking.

Zijn conclusie: obesitas classificeren als ziekte is niet noodzakelijk en voegt niets toe, het is veel gecompliceerder.

Journal Reference: 1. John P H Wilding, Vicki Mooney, Richard Pile. Should obesity be recognised as a disease? BMJ, 2019; l4258 DOI: 10.1136/bmj.l4258

BMJ. "Should obesity be recognized as a disease?."ScienceDaily, 17 July 2019.

Blog over trends in afslanken. Meer over afslanken op deze pagina.