Wat zijn sirtuinen

Sirtuïnen of sirtuïnes zijn een familie van enzymen die betrokken zijn bij verschillende biologische processen in cellen. Ze spelen een belangrijke rol bij de regulatie van genexpressie, metabolisme, celgroei, celdeling, DNA-reparatie en de respons op stressfactoren. Sirtuïnen zijn evolutionair geconserveerd en worden aangetroffen in veel organismen, van bacteriën tot zoogdieren, waaronder mensen.

Sirtuïnen (sirtuïnes) hebben hun naam te danken aan het eerste lid dat werd ontdekt: SIRT1. Er zijn in totaal zeven bekende sirtuïnen bij zoogdieren, aangeduid als SIRT1 tot en met SIRT7.

Elk van deze sirtuïnes heeft specifieke functies en lokale werkzaamheden binnen de cel.

Sirtuines spelen een rol in de epigenetica, de omgeving van de genen. De sirtuïnes kunnen genen aanzetten en uitzetten. Sirtuines hebben een molecuul nodig genaamd NAD (co-enzym  Nicotinamide-adenine-dinucleotide). Bij het veroudering neemt de hoeveelheid NAD in het lichaam af, dit resulteert in een mindere activiteit van de sirtuïnes wat weer leidt tot het ontstaan van verouderingsziekten. (ziekten die niet bij jongeren voorkomen zoals diabetes, Alzheimer, osteoporose en hart- en vaatziekten). Sirtuïnes remmen chronische ontstekingen die leiden tot atherosclerose, metabole ziekten, colitis ulcerosa, artritis en astma.

Samen met mTOR en AMPK belangrijke spelers in het remmen van veroudering.

SIRT1 tot en met SIRT7

SIRT1 staat vooral bekend om zijn rol in het verouderingsproces en wordt soms aangeduid als het "verouderingsgen". Het is betrokken bij mechanismen die de levensduur van cellen kunnen beïnvloeden, en er is veel onderzoek gedaan naar de potentiële voordelen van het activeren van SIRT1 voor de gezondheid en het vertragen van het verouderingsproces.

Het activeren van SIRT1 kan worden beïnvloed door verschillende factoren, waaronder voedingsstoffen (zoals resveratrol, een stof die in rode wijn voorkomt), caloriebeperking en lichaamsbeweging. Er is nog veel onderzoek gaande om beter te begrijpen hoe SIRT1 werkt en hoe het kan worden gemoduleerd om mogelijke gezondheidsvoordelen te behalen. Vasten en lichaamsbeweging spelen een grote rol omdat dit de AMPK stimuleert en daarmee NAD verhoogt.

SIRT2 is een ander lid van de sirtuïne-familie van enzymen, net zoals SIRT1. Het is een eiwit gecodeerd door het SIRT2-gen. Net als andere sirtuïnes is SIRT2 betrokken bij verschillende biologische processen in het lichaam.

SIRT2 heeft specifieke functies en kan onder andere een rol spelen in het reguleren van celdeling, celcyclus en het stabiliseren van het cytoskelet van cellen. Het heeft ook invloed op processen die verband houden met neurodegeneratieve ziekten, zoals de ziekte van Parkinson.

SIRT3 is specifiek bekend om zijn belangrijke rol in de mitochondriën, de energieproducerende organellen in de cel. Het is betrokken bij de regulatie van processen die verband houden met de energieproductie en het antioxidant-afweersysteem in de mitochondriën.

Onderzoek naar SIRT3 heeft aangetoond dat het van invloed kan zijn op verschillende aspecten van de gezondheid, waaronder metabolisme, veroudering en de reactie van het lichaam op stress. Het activeren van SIRT3 wordt soms gezien als een potentieel doelwit voor de behandeling van verschillende aandoeningen.

In tegenstelling tot sommige andere sirtuïnes, zoals SIRT1, SIRT2 en SIRT3, heeft SIRT4 een unieke functie. Het staat bekend om zijn rol in het reguleren van metabole processen, met name in relatie tot de productie en het gebruik van energie in cellen.

SIRT4

SIRT4 wordt geassocieerd met het remmen van insuline-afscheiding in de alvleesklier, wat een invloed heeft op het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Ook is SIRT4 betrokken bij het reguleren van het gebruik van vetzuren en aminozuren voor energie.

SIRT5 wordt gecodeerd door het SIRT5-gen en heeft unieke enzymatische eigenschappen. In tegenstelling tot sommige andere sirtuïnes, die de activiteit van eiwitten kunnen beïnvloeden door acetylering (zoals SIRT1, SIRT2, en SIRT3) of ADP-ribosylering (zoals SIRT4), staat SIRT5 bekend om zijn rol in het verwijderen van specifieke chemische groepen, genaamd succinyl- en malonyl-groepen, van eiwitten. Dit proces staat bekend als desuccinylatie en demalonylatie.

SIRT5 speelt een belangrijke rol in het reguleren van diverse metabolische processen, inclusief die in verband staan met de citroenzuurcyclus (ook bekend als de tricarboxylzuurcyclus of de Krebs-cyclus) en aminozuurmetabolisme.

Een belangrijk kenmerk van SIRT6 is zijn betrokkenheid bij processen die verband houden met DNA-reparatie en het handhaven van genoomstabiliteit. SIRT6 heeft de capaciteit om bepaalde DNA-structuren te deacetyleren, wat van invloed kan zijn op de manier waarop cellen reageren op DNA-schade.

Daarnaast speelt SIRT6 een rol bij het reguleren van het metabolisme en de stofwisseling van glucose en vetzuren. Het heeft ook effecten op de regulatie van insuline signalering.

SIRT7 wordt gecodeerd door het SIRT7-gen en heeft specifieke enzymatische eigenschappen. Dit enzym richt zich voornamelijk op histonen, die eiwitten zijn die DNA verpakken en een rol spelen bij de regulatie van genexpressie. SIRT7 is betrokken bij deacetylering van histon H3, een proces dat de manier waarop genen worden afgelezen kan beïnvloeden.

SIRT7 speelt ook een rol bij het reguleren van processen die betrokken zijn bij celgroei, celdeling en de stabiliteit van het genoom. Het is met name van belang voor de integriteit van de celkern, waar het helpt bij de organisatie en het behoud van de genetische informatie.

Wat is mTOR

mTOR staat voor "mammalian target of rapamycin". Het is een enzym en een belangrijke regulator van celgroei, celdeling en metabolisme in zoogdiercellen.

mTOR speelt een cruciale rol bij het integreren van signalen van voedingsstoffen, energieniveaus en groeifactoren om de celgroei en -proliferatie (groei) te coördineren. Het is betrokken bij veel cellulaire processen, waaronder eiwitsynthese, lipide-biosynthese, autophagie en de regulatie van mitochondriale functie.

mTOR is van groot belang in verschillende fysiologische processen, zoals groei, ontwikkeling, immuniteit en metabolisme. Het is ook betrokken bij verschillende ziekten, waaronder kanker, diabetes en neurodegeneratieve aandoeningen.

Rapamycine, de stof waar de naam van afgeleid is, is een medicijn dat de activiteit van mTOR remt. Het wordt gebruikt in de geneeskunde, bijvoorbeeld om afstoting na orgaantransplantaties te voorkomen. Ook heeft het interessante implicaties voor onderzoek naar veroudering en levensduur.

Blog over autofagie, ketose en afvallen.

AMPK

AMPK staat voor "AMP-geactiveerde proteïne-kinase". Het is een enzym dat een belangrijke rol speelt in de regulatie van het energie-metabolisme in cellen.

Wanneer de energieniveaus in een cel laag zijn, stijgt de concentratie van een molecuul genaamd adenosinemonofosfaat (AMP). Bijvoorbeeld bij een afname van de beschikbaarheid van glucose of bij fysieke inspanning. AMP-toename dient als een indicator van de energiebehoefte van de cel. AMPK fungeert als een soort 'sensor' voor deze veranderingen in AMP-niveaus.

De activering van AMPK heeft verschillende effecten op het celmetabolisme:

  1. Stimulering van energieproductie. AMPK activeert processen die de productie van energie verhogen, zoals de omzetting van glucose en vetten in energie.
  2. Remming van energieverbruikende processen: AMPK remt processen die energie verbruiken, zoals de synthese van vetzuren en de aanmaak van eiwitten.
  3. Stimulering van glucoseopname: AMPK bevordert de opname van glucose uit de bloedbaan door cellen, vooral in spier- en levercellen.
  4. Bevordering van autophagie: AMPK activeert autophagie, een proces waarbij de cel beschadigde of niet-functionerende componenten recyclet.
  5. Regulatie van insulinesignalering. AMPK heeft een invloed op de insulinesignalering in cellen, wat van belang is voor het reguleren van de bloedsuikerspiegel.

Door deze effecten te coördineren, speelt AMPK een cruciale rol in het handhaven van de energiebalans in cellen. AMPK past het metabolisme aan op basis van de beschikbaarheid van voedingsstoffen.

De activering van AMPK kan worden gestimuleerd door verschillende factoren, waaronder fysieke activiteit, caloriebeperking en bepaalde medicijnen (NMN en Metformine).

Sirtuïnes voeding

Het Sirtfood dieet is gebaseerd op voeding rijk aan sirtuïnes zoals koffie, rode wijn en chocola. Althans voeding met polyfenolen die de sirtuïne-productie stimuleren. Polyfenol-rijke voeding (voeding met sirtuïnes verhogende werking): aardbeien, koffie, kappertjes, boekweit, boerenkool, cacao, olijfolie, kurkuma, lavas, dadels, peterselie, rawit peper, rode ui, rode wijn, rode lof, rucola, selderij, soja, groene thee en walnoten. Het draait in dit dieet om het dagelijks eten van de juiste voeding, die de vetverbranding en de stofwisseling stimuleert.

Het sirtfood-dieet is geschikt voor gezonde mensen met licht overgewicht. Door overmatig veel polyfenolen te consumeren kan de histamine gevoeligheid versterken. Dus ook bij het sirtfood zorgen voor een gezonde darmwerking, het minimaliseren van laaggradige ontstekingen. Begeleiding van een coach of professional is aan te raden.

Meer over longevity en anti-aging.