Oorzaken van een verstoorde spijsvertering

De rol van stress

Er zijn verschillende oorzaken waarom het lichaam faalt in het goed verteren van voedsel. Een belangrijke oorzaak is stress. Alle onbewuste activiteiten in het lichaam worden gestuurd en gecontroleerd door het autonome zenuwstelsel. Dit zenuwstelsel controleer de spijsvertering en onze reacties op stress. Het lichaam is zo ingericht dat het energie, bloed, enzymen en zuurstof onttrekt van het spijsverteringsorganen als er sprake is van stress. Bijvoorbeeld, als wij na het ontbijt ons moeten haasten door het verkeer om op tijd op het werk te komen, zal het lichaam alles doen om ons goed door het verkeer te loodsen in plaats van ons ontbijt te verteren en op te nemen.

Elke soort van stress kan een tegengesteld effect hebben op de spijsvertering. Letterlijk stopt de pancreas met het produceren van enzymen en wordt de produktie van maagzuur verlaagt. Stress kan zowel geestelijk, lichamelijk als emotionele vormen hebben.

Lichamelijke stress

Lichamelijke stress is duidelijk aanwijsbaar, infecties (ook laaggradige infecties en sub-klinische infecties) maar ook trauma’s zoals verwondingen en operaties zijn duidelijke voorbeelden van lichamelijke stress. Voedings-stress is een ander vorm van lichamelijk stress zoals een dieet met teveel koolhydraten. Deze vorm heeft een tegengesteld, verstorend, effect op de spijsvertering. Maar ook geluidsoverlast, kleine verwondingen of blauwe plekken zijn vormen van stress.

Emotionele en mentale stress

Emotionele stress zoals financiële zorgen, gezinsproblemen, ruzies en ambities die niet uitkomen hebben allemaal invloed op het lichaam en de fysiologie. Emotionele stress doet een aanslag op de reserves aan voedingsstoffen. Als deze reserves worden uitgeput verstoord dit de spijsvertering door een gebrek aan enzymen voor een goede vertering. Het is goed te zien dat emotionele stress zich vertaald in spijsverterings-stress. Het is zeer belangrijk om ontspannen te eten. Dit zorgt voor een goede doorbloeding van de spijsverteringsorganen zodat zij hun werk goed kunnen doen. Vandaag de dag worden mensen letterlijk omgeven door stress in de vorm van vervuiling, chemische toevoegingen en medicijnen.

Vervuiling bestaat voornamelijk uit chemicaliën die niet in het lichaam thuis horen. Maar toch vinden deze chemicaliën hun weg naar onze organen via het drinkwater en de lucht. Een groeiend aantal aan chemicaliën vervuilt de omgeving en onze lichamen wat leidt tot meer stress voor de al overbelaste spijsverteringsorganen.

Er zijn al meer dan 80.000 giftige chemicaliën in gebruik en elk jaar komen daar 1200 chemicaliën bij.
Chemicaliën vinden hun weg naar ons lichaam en onze organen in de vorm van (ongeveer 5000) toevoegingen. Voedingsadditieven zoals conserveringsmiddelen, kleurstoffen, smaakstoffen, bindmiddelen en andere toevoegingen “vervuilen” als het ware onze voeding. De consumptie van medicijnen, zowel zelfzorgmiddelen als voorgeschreven medicijnen voegen allemaal chemicalien en dus chemische stress toe aan ons lichaam. Zelfs een simpel bezoek aan de tandarts zorgt vaak voor een extra giftige lading aan het lichaam. Amalgaam-vullingen met kwik en andere metalen leiden tot een vergiftiging van de mondholte die kan leiden tot vergiftiging van de organen.

Toxinen (chemicalien, vervuiling, medicijnen) moeten door het lichaam worden opgenomen, verwerkt en afgevoerd. Dit ontgiftingsproces vraagt veel energie zodat er minder, zelfs weinig, energie overblijft voor een goede spijsvertering. Een onvolledige spijsvertering kan zoals gezegd leiden tot chronische ziekten.

Consumptie van bewerkte voeding

Bewerkte voeding ook wel geraffineerde voeding heeft bewerkingen ondergaan zoals verhitting. Deze bewerkingen worden gedaan om de houdbaarheid van de voeding te verlengen. Het nadeel is dat deze processen voedingsstoffen vernietigen en zo een tekort en een onbalans in de voeding kunnen veroorzaken.

Geraffineerde koolhydraten

Geraffineerde koolhydraten vind je in alle produkten die gemaakt zijn met suiker en meel. Tijdens het produktie-proces worden de ingrediënten gestript van tientallen essentiële voedingsstoffen (micro-nutriënten) zoals spoor-elementen die noodzakelijk zijn voor de vertering van koolhydraten. Een dieet met veel geraffineerde koolhydraten berooft het lichaam van chroom, mangaan, kobalt, koper, zink en magnesium die allen betrokken zijn bij de vertering van koolhydraten. Als de voorraden van deze micro-nutriënten zijn uitgeput kan het lichaam de koolhydraten niet volledig verteren. Gevolg; de deels verteerde koolhydraten gaan verteren en vervallen in enkelvoudige suikers en alcohol-vormen. Dit is brandstof voor gisten en bacteriën wat leidt tot verstopping, gas en een opgeblazen gevoel wat leidt tot een ophoping van gif en afvalstoffen.

Regelmatige consumptie van geraffineerde koolhydraten vergroot de vergiftiging en leidt tot tekorten en een verstoorde spijsvertering en uiteindelijk tot serieuze gezondheidsproblemen. Geraffineerde koolhydraten (suiker) leiden tot meer slechte bacteriën in de darmflora, irriteren de spijsverteringsorganen en verlagen de efficiency en snelheid van de spijsvertering.

Vezels

Vezels zijn voedingsstoffen zonder voedingswaarden die de voedselbrij volume geven om zo het darmstelsel te passeren. Van nature komen vezels voor in hele granen (volkoren) en groenten, bijvoorbeeld raw whole food.. Als hele granen worden gemalen worden de vliezen en kiemen verwijderd. Daarmee zijn de granen ontdaan van hun vezels en van andere belangrijke voedinsstoffen. Over het algemeen worden er veel te weinig vezels geconsumeerd en teveel geraffineerde koolhydraten (suikers). Daarboven op wordt er ook te weining groente en fruit geconsumeerd.

Het gebrek aan vezels leidt tot een langzamere darm-transit (de voedselbrij beweegt te langzaam door het darmstelsel). De dagelijkse behoefte aan vezels is ongeveer 30 tot 40 gram. 90% van de Nederlanders eet te weinig vezels. Het gevolg van een te lage vezelconsumptie is een transit-tijd van meer dan 48 uur. Dit is twee keer de gewenste transit-tijd. Een lange transit-tijd kan leiden tot de opname van gif en afvalstoffen uit rottend voedsel dat nog niet of niet geheel verteerd is. Dit is een vorm zelf-vergiftiging of auto-intoxicatie wat kan leiden tot klachten.

Vetten

Het raffinage- of bewerkings-proces van voeding resulteert in gefragmenteerde voeding. Niet alleen met granen, ook met olien. Bijna alle olie-produkten zijn geraffineerd, gebleekt of ontgeurt. (ookal vermeldt het label dit niet altijd). Tijdens het raffinage-proces worden de olien en vetten blootgesteld aan hitte, licht, zuurstof en worden de vetten vrijgemaakt met oplosmiddelen zoals hexaan om een hogere opbrengst te verkrijgen. Dus veel van de kwaliteit van vetten en olien raakt verloren tijden de bewerking. Veel olie en vet is gehydrogeneerd. Dit verlengt de houdbaarheidstermijn ten kostte van de gezondheid van de consument. Dit proces gebruikt hoge temperaturen en een super verzadiging van de olie met zuurstof door middel van een nikkel-katalysator. Hydrogeneren van olie en vet leidt tot de vorming van onnatuurlijke trans-vetzuren. Ook gedeeltelijk gehydrogeneerde vetten bevatten nog altijd 50-60% gehydrogeneerde vetten.

Medisch onderzoek heeft aangetoond dat transvetzuren het slechte cholesterol (LDL) verhogen en het goede cholesterol (HDL) verlagen. Bijna 70% van de gebruikte plantaardige olien in crakers, koekjes, gebak, snoep, gefrituurde produkten, chips en kaas-produkten bevatten grammen aan transvetten.

Onvoldoende kauwen, teveel drinken bij het eten.

Zoals eerder vermeld, de vertering van koolhydraten begint in de mond met de uitscheiding van het enzym ptyalin. Dit enzym, vermengd met speeksel, is essentieel voor een goede vertering van koolhydraten. Voedsel dat goed gekauwd is wordt gemengd met speeksel als start van de vertering. Als voedsel in grote happen snel geconsumeerd wordt is er nauwelijks tijd en ruimte om het goed te mengen met ptyalin. De vertering van de koolhydraten is dan niet volledig en uit balans. De onvolledige vertering leidt tot een overmatige produktie van gas, een opgeblazen gevoel en verstopping.

Verkeerde combinaties van voedsel

Uit de vele regels voor het combineren van voedsel in 1 maaltijd zijn er 2 die er echt uitspringen om hun effect op veel mensen.
Regel 1 is “eet fruit alleen of niet”. Fruit is het meest effectief als het 20 tot 30 minuten voor andere voeding wordt gegeten.
Regel 2 is “combineer geen proteinen en zetmeelrijke koolhydraten in dezelfde maaltijd”.

Het negeren van deze 2 regels kan de spijsvertering vertragen en leiden tot een verhoogde produktie van gas en een opgeblazen gevoel. De reden hiervan is dat fruit snel word verteerd wordt als het alleen wordt gegeten. Fruit wordt niet verteerd in de maag maar wordt daar voor-verteerd met veel enzymen. Fruit passeert de maag snel, 20 tot 30 minuten, en geeft haar voedingsstoffen af in de dunne darm. Als fruit samen met ander voedsel wordt gegeten kan het niet zo snel door de maag passeren omdat andere voeding, vooral proteinen, een veel langere transit-tijd hebben. Vlees bijvoorbeeld heeft een transit-tijd van wel 6 uur. Fruit gaat gisten als het na ander voedsel wordt geconsumeerd. Het resultaat zijn maagklachten. De combinatie van proteïnen (zoals vlees) met zetmeelrijke voeding zoals pasta en aardappelen hoeft geen probleem te zijn voor mensen met een sterk spijsverteringssysteem. Alhoewel deze combinatie vraagt om een hoge produktie van proteïnen-verterende enzymen en amylase (zetmeel-vertering) die het spijsverterings-systeem onder druk zet.

Mensen met een zwakke spijsvertering moeten de combinatie van proteïnen en zetmeelrijke voeding proberen te vermijden of te verminderen. Mensen met een langzaam metabolisme (lange transit-tijd) moeten de combinatie proteïnen-zetmeel vermijden maar mensen met een hyper-metabolisme (korte transit tijd) zijn juist geholpen met de combinatie die hun transit-tijd verlengt.
Ongeveer 20% van de mensen heeft hyper-metabolisme. De voedings-combinatie-regels zijn erg belangrijk voor mensen met een zwak immuun-systeem met een gevoelige spijsvertering. Anderen met sterke spijsverteringsorganen kunnen de regels negeren zonder ziekte-verschijnselen te ontwikkelen. Het zijn dus meer richtlijnen dan stricte regels.

Over-eten

Het over-eten, zelfs van gezonde voeding, reduceert de goede werking van gezonde voeding, omdat het lichaam niet in staat is de overdaad aan nutriënten te gebruiken. Momenteel is er een epidemisch verschijnsel van obesitas veroorzaakt door tekorten aan voedingsstoffen. Tekorten in voedingsstoffen en dis-balans in voedingstoffen leiden mensen tot het maken van verkeerde keuzen.
Over-eten kan gezien worden als een poging van het lichaam om missende nutriënten toch aan te vullen. De gewoonte om regelmatig te snacken leidt tot veel energie-verlies van de spijsverteringsorganen. Het vermindert de effectiviteit van de organen en kan zelf invloed hebben op de levensduur. Dit is onderbouwd met 2 onderzoeken met ratten in de USA en Duitsland in het begin van de jaren 70. De ratten die maar 1 keer per dag aten hadden een lager lichaamsgewicht en een hogere enzym-produktie in de pancreas en de vetcellen. Ook leefden de ratten die 1 keer per dag aten 17% langer. Lees hier meer over vasten.