Glutathion de stofzuiger

Wat is glutathion. Het kleine molecuul met enorme werking

Wat doet het eiwit glutathion?

Het is waarschijnlijk een van helden onder de proteïnen in je lijf. De beschermende werking ervan is zo essentieel dat je leven er compleet anders uitzag zonder. Medicijnen zouden veel giftiger zijn, veroudering zou eerder beginnen en de zon wordt je grootste vijand. Ondanks die belangrijke bijdrage van glutathion is een onbekend molecuul.

Wat is glutathion?

Het is een klein eiwit dat bestaat uit drie aminozuren: cysteïne, glutamine zuur en glycine. Het wordt gemaakt door je lever en verdeeld over alle cellen en weefsels in je lijf. Een van de belangrijkste taken van dit eiwit is het vangen van vrije radicalen en peroxiden, ongewenste stoffen die ontstaan door het metabolisme (het verteren van voeding). Het eiwit kan ook schade minimaliseren die wordt veroorzaakt door zonnestralen, roken en ontstekingen. Tot slot, het speelt een belangrijke rol in ontgiftingsprocessen, het detoxen van je lijf. De definitie van glutathion volgens wikipedia.

Vrije radicalen zijn overal 

Oxidatieve stress wordt vooral veroorzaakt door ROS. R.O.S. staat voor: reactieve zuurstof radicalen (reactive oxygen radicals) die vrijkomen bij het aanmaken van energie door de mitochondriën in de cellen. Deze radicalen worden constant gemaakt, daarom heeft het lichaam een eigen verdedigingsmechanisme dat de vrije radicalen neutraliseert. Deze verdediging bestaat uit verschillende enzymen en molekulen.

Hoewel, als stress langdurig hoog is worden proteïnen, lipiden en DNA beschadigd. Dan wordt het metabolisme beïnvloed en functioneert het minder goed.

Mogelijke gevolgen:

• Ziekten
• Voortijdige veroudering (van de cellen)

Wat versterkt oxidatie?

1. Externe factoren: bestraling, medicijnen, roken, alcohol, slaapgebrek.

2. Interne factoren: veroudering, ontstekingen, infecties.

3. Groente en fruit activeren het neutraliseren van vrije radicalen. 

Veel inhoudsstoffen (micronutriënten) zijn net zo belangrijk voor onze gezondheid als vitaminen en mineralen in gezonde voeding. De meeste van deze kleine stofjes heten polyfenolen. Een groep micronutriënten met anti oxidatieve eigenschappen die er voor zorgen dat de schadelijke vrije radicalen worden geneutraliseerd.

Een andere reden waarom deze stofjes zo goed voor ons zijn is dat zij ons eigen antioxidanten-systeem “aan zetten” (1) zodat het lichaam zelf de gevaren van vrije radicalen kan aanpakken. Het eigen systeem kan dit namelijk beter dan de plantaardige stoffen uit voeding of supplementen.

Glutathion vervult een sleutelrol 

Kleine zwavel-bevattende eiwitten zoals glutatiom, thioredoxine, glutaredoxine en peroxiredoxine beslaan het meerendeel van het lichaamseigen antioxidanten-systeem en beschermen ons tegen de negatieve ziekte-veroorzakende consequenties.

Glutathion wordt geproduceerd door enzymen. De y-glutamylcysteïne synthese en de glutathion synthese in de lever. In het algemeen vindt dit plaats in twee tegengestelde vormen: De gereduceerde en de geoxideerde vorm. Gereduceerd betekent in dit verband niet “verminderd” of “incompleet”.

Gereduceerd refereert aan de eigenschap van het molecuul om antioxidanten in balans te brengen doordat het zichzelf oxideert, door een verbinding aan te gaan met vrije radicalen. Geoxideerd (gebonden) glutathion kan weer terug gebracht worden naar de gereduceerde actieve vorm met behulp van het enzym glutathion-reductase.

Op deze manier werkt glutathion als een schakelaar in onze cellen die de reductie/oxidatie (redox) in balans houdt.

Glutathion als gezondheidsindicator

De status van oxidatieve stress kan bepaald worden door de ratio van gereduceerd (GSH) en geoxideerd glutathion (GSSG). Deze ratio wordt gebruikt als klinische marker in sommige ziekte-processen waar oxidatie een rol speelt.  

In het algemeen, in chronische aandoeningen aan de urinewegen, de spijsvertering en het hart- en vatenstelsel is de glutathion concentratie significant gereduceerd. (2)

Glutathion en detox?

De antioxidant helpt bij het ontgiften van xenobiotica (lichaamsvreemde stoffen). Xenobiotica zijn substanties die niet in het lichaam horen zoals kunstmatig geproduceerde (chemische) stoffen. Voorbeelden van xenobiotica zijn: geneesmiddelen (antibiotica, paracetamol of non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDS)) of natuurlijke stoffen zoals voedingsstoffen (thee, cafeïne, kunstmatige vitamines, kruiden, etc.).

Het Lichaam kan deze stoffen (xenobiotica) niet zelf afbreken. Gelukkig kan het deze stoffen binden en er voor zorgen dat de verbinding wordt uitgescheiden.

Ondersteun het immuunsysteem

Gereduceerd glutathion is ook van groot belang voor het immuunsysteem. Het helpt bij de activatie van de T-lymfocyten en andere witte bloedcellen die actief betrokken zijn bij de verdediging tegen pathogenen (‘ziekmakers”).

De peptide is ook betrokken bij de productie van cytokinen. Deze signaal moleculen verzekeren een effectieve communicatie tussen immuun cellen en daarmee de bewapening van het het defensiemechanisme, je immuunsysteem.

Suppleren van cysteïne kan de hoeveelheid glutathion bij ouderen verhogen.

Ouderen hebben gewoonlijk lagere glutathion waarden. Een studie gepubliceerd in het American Journal of Clinical Nutrition (3) onderzocht het effect van glutathion-bouwstoffen (cysteïne en glycine) op een groep ouderen van 60 – 75 jaar.

Het doel van de studie: “of de verminderde glutathion-synthese bij verhoogde oxidatieve stress gecompenseerd kan worden met suppletie van cysteïne en glycine”.  

Een 14-daagse aanvulling van de voeding was in staat om de cellulaire concentratie van glutathion te verhogen naar een niveau vergelijkbaar met een jongere controlegroep. Een afname in oxidatieve stress, die toeneemt met veroudering, werd ook geobserveerd.

Kun je op een natuurlijke manier de glutathion activiteit verhogen? 

1. Zorg voor voldoende proteïnen, dat garandeert dat er voldoende glutathion wordt aangemaakt. Een aanvulling met de bouwstoffen van glutathion: cysteïne, glycine en glutamine zuur kan de aanmaak van glutathion ondersteunen.
2. Zorg voor voldoende zwavelrijke voeding. Voorbeelden van voeding met veel zwavelverbindingen zijn: vlees, vis, kip, broccoli, spruitjes, bloemkool en boerenkool. Ook uien en knoflook zijn goede bronnen van zwavel.
3. Maak het je antioxidanten-systeem niet moeilijker dan noodzakelijk. Een gezonde leefstijl zorgt ervoor dat antioxidanten zoals glutathion zich bezig kunnen houden met de echt belangrijke functies. Voldoende slaap, weinig stress, een uitgebalanceerd dieet, weinig tot geen alcohol zorgen ervoor dat glutathion zich bezig kan houden met waar het goed in is, je metabolisme in balans houden.

Samenvatting 

Glutathion is een belangrijke antioxidant in  je lijf. Ons lichaam maakt deze peptide (combinatie van aminozuren) zelf. Onderzoek laat zien dat glutathion ons gezond houdt bij teveel oxidatieve stress zoals bij veroudering of veroorzaakt door vervuiling en voeding.

Bronnnen

[1] Jan Ø Moskaug, Harald Carlsen, Mari CW Myhrstad, Rune Blomhoff, Polyphenols and glutathione synthesis regulation, The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 81, Issue 1, January 2005, Pages 277S–283S, https://doi.org/10.1093/ajcn/81.1.277S.

[2] Lang CA, Mills BJ, Mastropaolo W, Liu MC. Blood glutathione decreases in chronic diseases. J Lab Clin Med 2000;135:402–5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10811055

[3] McCarty, Mark F, and James J DiNicolantonio. “An increased need for dietary cysteine in support of glutathione synthesis may underlie the increased risk for mortality associated with low protein intake in the elderly.” Age (Dordrecht, Netherlands) vol. 37,5 (2015): 96. doi:10.1007/s11357-015-9823-8.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26362762

Auteur Katharina Hoffmann, vertaald door Rinjo Israels (GezondMooiSlank.nl)

Afbeelding Photo by Jens Mahnke from Pexels