September 13, 2021 American Society for Nutrition

Teveel eten is NIET de oorzaak van obesitas. Dit is een uitdaging voor de energiebalans die zegt dat gewichtstoename ontstaat doordat mensen meer energie consumeren dan dat zij verbruiken. De onderzoekers stellen dat obesitas geen verstoring in de energiebalans is maar dat gekeken moet worden naar de onderliggende biologische mechanismen. Het koolhydraten-insuline model (KIM) verklaart obesitas als een metabole verstoring. Het gaat daar niet om hoeveel je eet maar wat je eet. Teveel eten is niet de oorzaak van obesitas.

Grote overheidscampagnes om “meer te bewegen en minder te eten” falen in de preventie en behandeling van obesitas en overgewicht.

Teveel eten veroorzaakt geen obesitas?

Teveel eten veroorzaakt geen obesitas maar het proces van aankomen stimuleert teveel eten. De huidige obesitas epidemie wordt voor een deel veroorzaakt door hormonale reacties van het lichaam op de voedselkwaliteit. Vooral de hoge glycemische lading van voeding. Dit veroorzaakt een fundamentele verandering in het metabolisme. Voor gewichtsbeheersing is het beter te focussen op wat er wordt gegeten dan hoeveel er wordt gegeten.

50% Van de Nederlanders heeft overgewicht wat uiteindelijk leidt tot een hoger risico op hart- en vatziekten, beroertes, diabetes type 2 en verschillende soorten kanker. Dit naast de invloed op de kwaliteit van leven. Het algemene advies luidt: eet minder en beweeg meer.

Energie-balans-model

Deze benadering van overgewicht is gebaseerd op het 100 jaar oude energie-balans model. Dit model zegt dat overgewicht wordt veroorzaakt doordat je meer energie consumeert dan dat je verbrandt. Vandaag de dag leven consumenten in een (obese) omgeving waarin goedkope gemakkelijke lekkere voeding wordt verkocht. Zware marketing campagnes voor goedkope bewerkte voeding. Het is heel gemakkelijk om veel meer calorieën te consumeren dan dat je nodig hebt. Gecombineerd met een inactieve leefstijl leidt dat tot overgewicht. Teveel eten en te weinig bewegen versterkt de obesitas-epidemie. Ondanks alle informatie, campagnes, blogs, adviezen, begeleiding en meer neemt overgewicht en obesitas allen maar toe.

De auteurs van: "The Carbohydrate-Insulin Model (CIM = Carbohydrate Insulin Model) A Physiological Perspective on the Obesity Pandemic," gepubliceerd in The American Journal of Clinical Nutrition, geven kritiek op het energie-balans-model. Het koolhydraten-insuline-model geeft een betere verklaring voor overgewicht en obesitas. Daarenboven geeft dit model ook effectieve strategieën voor langdurige gewichtsbeheersing.

Het energie-balans-model helpt niet de biologische oorzaken van overgewicht te begrijpen. Als voorbeeld: tijdens een groeispurt zoals in de puberteit gebruiken jongeren 1000 kcal meer per dag. Het is de vraag of deze extra calorieën-consumptie leidt tot snelle groei of dat de groeispurt leidt tot honger (trek) en meer eten?

Koolhydraten-insuline-model

Het koolhydraten-insuline-model stelt dat teveel eten niet de oorzaak is van obesitas. Dit model legt een groot deel van de oorzaak van overgewicht en obesitas bij moderne diëten en voedingspatronen doordat mensen tegenwoordig overmatig voeding eten met een hoge glycemische lading. Voorbeelden zijn bewerkte voeding, lichte en snel opneembare koolhydraten. Deze voeding (suiker) veroorzaakt hormonale reacties in het lichaam die een fundamentele verandering in het metabolisme veroorzaken die leidt tot meer vetopslag, gewichtstoename en obesitas.

Bij het eten van sterk bewerkte koolhydraten stijgt de aanmaak van insuline en wordt de glucagon uitscheiding afgeremd. Glucagon wordt in de alvleesklier (pancreas) gemaakt. Het verhoogt de hoeveelheid glucose in het bloed. Insuline verlaagt het bloedglucose, glucagon verhoogt het.

Deze verandering geeft signalen aan de vetcellen (vet is een orgaan) om meer energie op te slaan. Er blijven minder calorieën over voor de spieren en andere metabool actieve weefsels en organen. De hersenen denken dat het lichaam te weinig energie krijgt en creëert een hongergevoel en remt het metabolisme om energie te sparen. Dus terwijl er meer lichaamsvet ontstaat blijven mensen zich hongerig voelen.

Om de obesitasepidemie te begrijpen moeten we niet alleen kijken naar hoeveel mensen eten maar naar de effecten van de voeding op de hormonen en het metabolisme. Met de aanname dat een calorie een calorie is ziet het energie-balans-model dit kritische stukje van de puzzel niet.

Het koolhydraten-insuline-model is niet nieuw. Het dateert uit de jaren nul van de vorige eeuw.

KIM onderzoek

Het kiezen voor Koolhydraten-insuline-model (KIM) boven het energie-balans model (ABM) heeft radicale implicaties voor gewichtsbeheersing en obesitas. De nadruk moet niet liggen op “minder eten” want dit werkt niet op langere termijn. De focus moet liggen op WAT er wordt gegeten. Tijdens de let-op-vet-periode en de light-hype is de markt overspoeld met snelle koolhydraatrijke producten. Dit leidde tot extra vetopslag. Het KIM-model zorgt ervoor dat mensen vet verliezen zonder honger en met minder moeite. Voorbeelden zijn het keto-dieet, het low-carb-dieet en de richtlijnen voor gezonde voeding met complexe koolhydraten (geen suiker, geen snelle koolhydraten) en low-GI (laag glycemische voeding).

De onderzoekers geven aan dat verder onderzoek naar een vergelijk tussen beiden modellen wellicht kan leiden tot weer nieuwe modellen.

Teveel eten is NIET de oorzaak van obesitas - Conclusie

Rinjo: De combinatie van keto of low carb samen met een calorie-restrictie gebaseerd op het BMR en intermittent fasting is een afslank-strategie die ook weer door dit onderzoek onderbouwd wordt. Een 1000-caloriën -dieet kan bestaan uit een patat-met per dag maar dat werkt dus niet! Ook al zegt coca-cola wat anders……

Journal Reference:

  1. David S Ludwig, Louis J Aronne, Arne Astrup, Rafael de Cabo, Lewis C Cantley, Mark I Friedman, Steven B Heymsfield, James D Johnson, Janet C King, Ronald M Krauss, Daniel E Lieberman, Gary Taubes, Jeff S Volek, Eric C Westman, Walter C Willett, William S Yancy, Cara B Ebbeling. The carbohydrate-insulin model: a physiological perspective on the obesity pandemicThe American Journal of Clinical Nutrition, 2021; DOI: 10.1093/ajcn/nqab270 In deze publicatie het gehele onderzoek inclusef kritiek, discussie en meer over de onderzoekers.

"Scientists claim that overeating is not the primary cause of obesity." ScienceDaily. ScienceDaily, 13 September 2021.

Blog over bewerkte voeding

Meer over afvallen met koolhydraatarm dieet.

info (blog) over insuline, diabetes en overgewicht.