Wat je eet en wat je verteert heeft een groot effect op je vitaliteit.

Je bent niet wat je eet, maar wat je eten at en wat spijsvertering opneemt!

Het spijsverteringsproces staat onder druk van stress. Het is afhankelijk van de darmbacteriën en heeft dagelijks goede nutriënten nodig. Als deze balans er niet is zie je dit als eerste aan je huid en je merkt in je vitaliteit, je lichamelijk en geestelijke energie. Het lichaam gebruikt nutriënten als eerste voor de basis-functies, overleven. Maar dat is niet voldoende om je energiek en vitaal te voelen, om te stralen.

De grote boosdoener in het proces om vitaal te leven is stress. Dit komt in veel vormen voor en heeft verschillende effecten op je spijsvertering, je immuunsysteem en je behoefte aan voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen, eiwitten, vetten en vezels.

Stress en spijsvertering

Goede voeding moet goed verteerd en opgenomen worden. Het microbioom wordt gevormd door je voeding en wordt belast door; ongezonde voeding, medicijnen alcohol en stress. Langdurige (chronische) stress beïnvloedt zowel de spijsvertering en het immuunsysteem als het microbioom. Is er geen balans, ontbreekt het aan gezonde voeding, is er een verstoorde spijsvertering en teveel langdurige stress dan zie je dit aan de conditie van de huid.

De huid heeft dagelijks voeding nodig, skinfood. De huid vernieuwt zich gemiddeld een keer per maand. Een continu proces van aanmaak en afstoting van cellen. Energie, bouwstoffen, vetten en vocht moeten daarom continue aangeleverd worden. Veranderingen in de huid zijn zichtbaar binnen drie tot vier weken.

De huid ontvangt voedingsstoffen (nutriënten) via de bloedbaan die verteerde voeding ontvangt uit de lever, de lymfen en de darmen. Nutriënten worden opgenomen uit voeding door de darmen. Als de voeding niet compleet is en als de spijsvertering niet optimaal werkt in het opnemen van nutriënten ontvangt de huid uiteindelijk te weinig goede voeding en teveel belastende voeding.

3 kilo bacteriën

Het spijsverteringssysteem van een volwassene bevat 100 triljoen bacteriën, schimmels en microben. Toch snel 2-3 kilo. Een mens heeft meer bacteriën in zijn spijsverteringssysteem dan cellen in zijn lichaam. Bacteriën leven in de mens van mond tot anus, maar de meeste bacteriën leven in de dikke darm. De dunne darm bevat ongeveer 25 gram bacteriën. De maag is zo zuur dat daar nauwelijks bacteriën kunnen leven. In de darmen leven een paar kilo bacteriën, 500 verschillende soorten bestaan er 99% van de totale hoeveelheid darmbacteriën bestaat uit maar 30 tot 40 soorten.

Om na te gaan hoe deze darmbacteriën het lichaam en de spijsvertering beïnvloeden wordt het microbioom ingedeeld in drie groepen: 1. Goede darmbacteriën (symbiotische bacteriën, daarmee is het goed samenleven). 2. Neutrale bacteriën. 3. Slechte bacteriën. In een gezonde persoon is de verhouding goede en neutrale bacteriën 80-85% versus 15-20% slechte bacteriën. Bij veel mensen is deze verhouding echter uit balans (dysbiose) en zelfs tegengesteld. Als de spijsvertering niet goed functioneert kan dit bijdragen aan een disbalans in goede, neutrale en slechte bacteriën.

Wat doen die bacteriën?

Zij maken vitaminen; B1, foliumzuur, B6 en vitamine K. Productie van enzymen en ondersteuning in opname van calcium, magnesium, ijzer. Productie van korte-keten-vetzuren (butyraat, valeraat, propionaat) de energiebron voor de productie van darmcellen. Ondersteunen absorptie van water, verminderen hoeveelheid slechte bacteriën, stimuleren groei goede bacteriën. Ondersteunen kracht en werking mucuslaag in darmen. Helpen ontstekingen te controleren. Ondersteunen normaal functioneren darmen.  Versterken de ontgifting.

De bacteriën in je darmen produceren ook (pre)hormonen: ruim 90% van het rustgevende serotonine en 50% van het happy-hormoon dopamine.

Slechte bacteriën produceren substanties die schadelijk zijn voor het lichaam. Deze substanties irriteren de slijmlaag op de darmwand en veroorzaken daarmee gasvorming en de substanties kunnen opgenomen worden in de bloedbaan en kunnen ziekten veroorzaken. Slechte bacteriën kunnen niet altijd buitengesloten worden maar als het aantal goede bacteriën hoog blijft is er, in theorie, minder ruimte en gelegenheid voor slechte bacteriën.

Pandemie

Wij leven in een extreme tijd: pandemieën, zwaar weer, lockdowns, weinig sociaal contact,  financiële zorgen (studiefinanciering, werk) en politieke ontwikkelingen. Bij veel mensen verhoogt dit de stress en zelfs angst. Ook bij jonge mensen zie je steeds vaker depressieve gevoelens.  Tussen 2014 en 2018 verdubbelde dit al. Maar liefst 1 op de 7 Nederlandse jongeren ervaart depressieve klachten die vaak gepaard gaan met paniekaanvallen, slaapproblemen en mindere (school)prestaties.

De stress die wordt veroorzaakt door financiële zorgen, eenzaamheid en de onzekerheid over de “dag van morgen’ kan overweldigend zijn. Het menselijk lichaam is ingericht om acute stress te verwerken. De vecht-vlucht-bevries-reactie. Bij stress kun je kiezen om te vechten te vluchten of helemaal niets te doen. Bij chronische stress door zorgen leef je continu in een vecht-, vlucht- of bevries-reactie.

De bacteriën in je darmen vervullen een belangrijke rol in je immuunsysteem. Gedacht wordt dat 80% van je immuunsysteem bestaat uit de activiteit van je darmbacteriën.

Wat doet je spijsvertering tijdens stress?

Ons lichaam is ingericht om ons te beschermen tegen acuut gevaar. Bij gevaar (stress) reageert ons lichaam altijd hetzelfde. Of het nu een verwonding, honger, angst, hitte, kou, psychische of fysieke stress is. Deze reactie heet het “general adaptation syndrome (GAS) en heeft drie kenmerkende fasen.

1. Alarm

Dit is de vecht-vlucht-vries-reactie. De hartslag en de bloeddruk gaat omhoog om zuurstof rijk bloed naar de organen te brengen die een rol vervullen bij het vechten: bloed naar de spieren die in actie moeten komen, zuurstof naar de hersenen die snel moeten denken. Er worden hormonen vrijgemaakt: adrenaline en cortisol door de bijnieren die de energie en het bloedsuiker verhogen. Systemen die geen bijdragen leveren aan het “vechten” krijgen minder energie: de spijsvertering, de voortplanting, de weerstand en de uitscheiding (feces).

2. Weerstand

Na de eerste “vecht-reactie” volgt de reparatie-fase. Het lichaam begint zichzelf te helen. Je blijft alert maar de hoeveelheid cortisol daalt, de hartslag en de bloeddruk dalen langzaam naar normale waarden. Als het gevaar helemaal geweken is zal het lichaam zichzelf volledig repareren. Als een stresssituatie aanhoudt blijft ons lichaam alert (klaar om te vechten). Uiteindelijk stelt het lichaam zich in op langdurig “vechten”. Langdurig de stress bestrijden. Dit betekent dat continu de cortisol, bloeddruk en hartslag hoog blijven. Hieruit volgen (op korte termijn) symptomen zoals vermoeidheid, geïrriteerdheid en een slechter concentratievermogen.

3. Uitputtingsfase

Na een periode van te lange aanhoudende stress, zoals in de corona-tijd, raken de fysieke, emotionele en mentale energiebronnen uitgeput en neemt het risico op ziekten toe. Typische symptomen die horen bij uitputting door aanhoudende stress zijn: slechte spijsvertering, hartziekten, depressie en diabetes (2). Hoe langer de stresssituatie aanhoudt, hoe meer de spijsvertering, en dan vooral de darmen, worden beïnvloed.

Langdurige stress is schadelijk voor je darmbacteriën en je immuunsysteem. De spijsvertering krijgt minder aandacht ook al geef je jezelf goede voeding.

Wat kun je zelf doen?

  • Goede voeding versterkt met voedingssupplementen (vitaminen, proteïnen, vetzuren)
  • Ondersteuning spijsvertering met vezels
  • Ondersteuning microbioom met bacteriën
  • Stress reductie: oorzaak wegnemen, weerstand tegen stress verhogen met fysieke inspanning (sport)
  • Het immuunsysteem ondersteunen met vitaminen, bacteriën, gezonde lifestyle (sport)

Wat is gezonde voeding

Checklist, de laatste inzichten:

  • 3 ons groenten, 2 stuks fruit
  • 40 gram vezels per dag
  • 50 gram vlees/gevogelte
  • 2 x verse vette wilde vis per week
  • 10 gram paddenstoelen
  • 50 gram yoghurt
  • 1,5 liter water

Voorpublicatie uit het boek “Voeding vertering Vitaliteit” dat onder eigen beheer in december 2021 verschijnt. Een praktische leidraad om je vitaliteit te optimaliseren.

Rinjo Israels is eigenaar van Nutrins, hij ontwikkelt en produceert voedingssupplementen. In de afgelopen 30 jaar is hij getraind door de beste specialisten ter wereld op het gebied van fytotherapie, orthomoleculaire wetenschap, probiotica, vetzuren, liposomen, voeding en spijsvertering.

“Voeding-vertering-vitaliteit 2021” is het tweede boek. De eerste uitgave “Synergie in Superfoods” heeft inmiddels 5000 lezers bereikt. Het nieuwe boek krijgt een editienummer. De wetenschap ontwikkelt zich snel, de adviezen en protocollen voor professionals worden met regelmaat aangepast. Als er nieuw solide onderzoek en bewijs wordt gepubliceerd verwerken wij dit in ene volgende editie. Op facebook kunt je ons volgen, wij bloggen regelmatig over voeding en gezondheid.  https://www.facebook.com/VoedingVerteringVitaliteit

Deze blog is eerder gepubliceerd in het magazine Krachtsport Voor Vrouwen