Natuurlijke middelen zoals rode gist rijst en hydroxytyrosol die je cholesterol verlagen. Nieuwe producten en ontwikkelingen. Statines remmen de productie van cholesterol in de lever. Dit geneesmiddel wordt vaak voorgeschreven door de huisarts.

Maar hoe weet je of je een verhoogde cholesterolspiegel hebt?

Er zijn niet echt symptomen. De meeste mensen krijgen het advies om hun cholesterolwaarden meten van hun huisarts. Op basis van je lifestyle (roken, alcohol, overgewicht, stress) heb je waarschijnlijk een verhoogd risico. Sommige mensen laten een meting doen in een winkel, op een beurs, via hun werkgever of met behulp van een thuis-test. Een simpel vingerprikje en klaar.

Statines of polypil?

Steeds meer mensen herkennen het risicoprofiel, de ongezonde lifestyle. Maar je kunt ook erfelijk belast zijn of een historie hebben met hart-en vaatziekten of nierschade. Een verhoog cholesterol gehalte gaat vaak samen met en verhoogde bloeddruk, dus de het verbeteren van de lifestyle betekent ook nagaan of je niet teveel drop, NSAID’s, drugs of de pil gebruikt. De moeilijkst te beïnvloeden oorzaak van een verhoogd LDL-cholesterol gehalte is stress en dan vooral stress veroorzaakt door de omgeving.

De huisarts adviseert je over een betere lifestyle en kan statines voorschrijven die het LDL-cholesterol verlagen. Steeds vaker hoor je (o.a. via facebook en blogs) over bijwerkingen van statines en worden er vraagtekens gezet bij de werking ervan. Maar zelfs over de juiste waarde van je cholesterol is discussie. En ondertussen is die waarde ook nog eens verlaagt. Het lijkt wel of uiteindelijk iedereen vanaf 60 jaar aan een poly pil moet die cholesterel en bloeddruk verlaagt en die je bloeddoorstroming goed houdt met bloedverdunners.

Zelfzorg bij een verhoogd cholesterol

Ondertussen zijn er ook opties om zelf iets te doen. Stap 1, het verbeteren van je lifestyle. Beter eten met minder zout en minder suiker, minimaal 150 minuten bewegen per week, goed slapen en stress verminderen.

Rode gist rijst

In zelfzorg wordt vaak rode gist rijst gebruikt. Een natuurlijk product, rijst wordt gemengd met een schimmel (Monascus purpureus) die na fermentatie de rijst rood kleurt en die van nature een statine (monacoline K) produceert. Je weet meestal niet hoeveel statine je dan binnen krijgt maar de bijwerkingen zijn veel minder. Althans, er is nauwelijks onderzoek gedaan naar bijwerkingen, maar verwacht kan worden dat die er wel zijn. De rijst bevat immers een statine die net zo werkt als de chemische statine. In sommige landen wordt getwijfeld aan deze aanpak. Immers, er worden “medicijnen” verkocht zonder controle van een professional. België is zo’n voorbeeld, zij overwegen om de rode gist rijst te verbieden.

EFSA en gezondheidsclaims

Voor zelfzorg producten is er in Europa de EFSA die controleert of de belofte (claim) van een product wel goed onderbouwd is. EFSA hanteert wel een beetje een pharmaceutische denkwijze en verwacht klinisch onderzoek en meerdere kostbare trials om aan te tonen dat een wortel goed voor je ogen is. EFSA denkt nog steeds in geïsoleerde stoffen (betacaroteen in een wortel) en niet in voeding of extracten als complex totaal. Zolang voeding niet gepatenteerd kan worden, wordt er niet voldoende geïnvesteerd. Het is niet terug te verdienen.

EFSA zegt over de rode gist rijst: De gezondheidsclaim dat rode gist rijst goed is voor het behoud van een verantwoord cholesterolgehalte is goedgekeurd voor producten met een dosering van 10 mg monacoline K per dag.

Hydroxytyrosol (HXT) uit olijfblad

Een ander vorm van zelfzorg producten of gezondheidsproducten die consumenten zelf kunnen kopen is een extract uit olijf-blad. Olijven en vooral de bladeren van de olijven bevatten polyfenolen en een bijzondere genaamd hydroxytyrosol. De antioxidant die olijfolie groen kleurt. EFSA heeft de gezondheidsclaim goedgekeurd: Hydroxytyrosol zorgt voor het behoud van normale HDL-cholesterol waarden in het bloed. Hydroxytyrosol remt enzymen zoals COX-2 en daramee het oxideren van het LDL en het werkt als antioxidant. Hydroxytyrosol is volgens ons een van de sterkste "ingrediënten" dat de goede eigenschappen van het Mediterraanse dieet verklaart.

LDL brengt cholesterol van de lever door het lichaam. HDL is een soort lege vrachtwagen en brengt overtollige cholesterol weer terug naar de lever om te worden verwerkt. Je wilt je LDL niet te hoog hebben maar ook niet te laag. Bij een te hoog LDL gebruik je dus statines, als medicijn of uit rode rijst.

Ondersteun HDL

Ook je HDL moet op niveau zijn anders kan je lijf een teveel aan cholesterol minder goed naar de lever brengen. Dan is hydroxytyrosol uit olijven een optie. Het aanpassen van je voeding, dus minder vet eten want dan heb je minder vet (cholesterol) in je bloed klinkt misschien logisch maar is echt achterhaald. Je lever maakt net zoveel cholesterol als dat “hij” nodig vindt. De basis grondstoffen worden uit je voeding gehaald, uit vet, uit suiker (teveel suiker wordt opgeslagen als glycogeen en als vet). De hoeveelheid die uit je voeding wordt opgenomen wordt beïnvloed door;

  • De samenstelling van je voeding.
  • Door de samenstelling van je darmflora, de verschillende bacteriestammen hebben effect op de opname en verwerking van vetten.

De lever maakt precies genoeg cholesterol maar kan uit balans raken; door verkeerde voeding (teveel suiker, teveel verzadigde vetten en transvetten) maar ook door stress (hormonen uit balans) en overgewicht door te weinig bewegen.

Nieuwe aanpak cholesterol

Een nieuwe manier om met gezondheidsproducten iets voor je cholesterol te betekenen zijn voedingssupplementen met hydroxytyrosol, die zorgen voor het behoud van een goed HDL-niveau. Het schoonhouden van je bloedvaten (overtollig cholesterol wordt afgevoerd) is dan op orde.

In aanvulling op de deze visie: check de mogelijkheden die omega-3 geeft op deze pagina.

ProVen heeft in het product CardioBiotic hydroxytyrosol gecombineerd met bewezen bacteriën voor de darmen. Bovendien is er vitamine B1 toegevoegd voor het behoud van een gezonde hart-functie.

Meer over hydroxytyrosol op deze pagina.

Citaat EFSA: European Food Safety Authority, Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to monacolin K from red yeast rice and maintenance of normal blood LDL-cholesterol concentrations (ID 1648,1700) pursuant to Article 13(1) of Regulation EC No 1924/2006. EFSA Journal 2011; 9: 2304.

EFSA over hydroxytyrosol: The food constituent, polyphenols in olive (olive fruit, olive mill waste waters or olive oil, Olea europaea L. extract and leaf) standardised by their content of hydroxytyrosol and its derivatives (e.g. oleuropein complex), that is the subject of the health claim is sufficiently characterised. The claimed effect, maintenance of normal blood HDL-cholesterol concentrations, which is eligible for further assessment, is a beneficial physiological effect.

Hier vind je een speciale website over hydroxytyrosol.